Sosyalizm, kelime anlamı “Toplumculuk’tur.”

Sosyalizm, sosyo-ekonomik eşitlik, paylaşma, kardeşlik, topluluk ve kolektif mülkiyet gibi değerleri öne çıkaran bir ideolojidir(Heywood 1998: 105-116)

Sosyalizm, üretim araçlarının kamu mülkiyetine (kolektif veya ortak mülkiyet olarak da bilinir) dayanan popülist bir ekonomik ve politik sistemdir. Bu araçlar, insan ihtiyaçlarını doğrudan karşılamayı amaçlayan malları üretmek için kullanılan makineler, aletler ve fabrikaları içerir.

Sosyalizm, liberal bireycilik ve kapitalizmin aşırılıklarına ve suistimallerine karşı gelişti. Aydınlanma düşüncesinin bir ürünü olan Sosyalizm, özellikle Sanayi Devrimi’nin sonuçlarına yönelik olarak gelişme gösterdi. Sanayi Devrimi ile birlikte emek-sermaye ilişkisinde ücretlerin düşüklüğü, ağır çalışma koşulları, kadın ve çocukların çalıştırılması gibi yoksulluğa mahkum olarak yaşayan büyük bir sınıfın ortaya çıkmasına neden oldu. Bazı bireyler ve aileler hızla zenginleşirken, diğerleri yoksulluğa düşerek gelir eşitsizliği ve diğer sosyal kaygılar yarattı.

Sosyalizmin işleyişi

Sosyalizmin savunucuları, mal ve hizmetlerin daha eşit dağılımına ve daha adil bir topluma yol açtığına inanırlar.

Tamamen sosyalist bir sistemde, tüm yasal üretim ve dağıtım kararları hükümet tarafından alınır. Devlet, bu mal ve hizmetlerin çıktı ve fiyat düzeylerini belirler.

Sosyalist bir toplumda vatandaşlar, gıdadan sağlığa kadar her şey için hükümete güvenir.

Sosyalist toplumda, kâr için değil, kullanım için üretimi vardır.

 Tüm insanlar arasında zenginlik ve maddi kaynakların adil dağılımı vardır. Piyasada artık rekabetçi alım satım yoktur, mal ve hizmetlere ücretsiz erişim vardır.

Sosyalizm bazen ütopik veya “kıtlık sonrası” bir sistem olarak anılır, ancak modern yandaşlar sadece düzgün bir şekilde uygulanırsa işe yarayabileceğine inanırlar. Sosyalizmin eşitlik yarattığını ve güvenlik sağladığını bir işçinin değerinin ürettiklerinin değerinden değil, çalıştığı zamandan kaynaklandığını savunur.

Sosyalist Düşünürler

En ünlü erken sosyalist düşünürler Robert Owen, Henri de Saint-Simon, Karl Marx ve Vladimir Lenin idi. Rusya’daki 1917 Bolşevik Devrimi’nden sonra daha önceki sosyalistlerin fikirlerini açıklayan ve sosyalist planlamanın ulusal düzeye getirilmesine yardımcı olan öncelikle Lenin’di.

Sosyalist Yönetimler

Sosyalist ülkenin önemli tarihsel örneği Sovyetler Birliği’dir. Çağdaş örnekler Küba, Venezuela ve Çin’dir.

KAYNAKÇA:

Heywood, Andrew (1998), Political Ideologies,  New York, Palgrave.