Mali Takvim
Osmanlı Devleti’nde kullanılan, Rumi Takvim olarak da bilinen güneş yılını 365 ¼ gün olarak kabul eden Jülyen takvimini temel alan güneş takvimidir.
Hicri 1089’da (1678) sınırlı olarak ve yalnızca maliye alanında kullanılmaya başladı. Bu tarihten önce Osmanlı Devleti’nde bütün resmi işlemler Hicri takvimle yürütülüyordu. Hicri 1255 (1839) tarihinde bütün resmi ve mali işlemler mali takvime bağlandı.
Mali Takvim hangi aylardan oluşur?
1 Martı yılın başlangıcı sayan mali takvimde yıl mart, nisan, mayıs, haziran, temmuz, ağustos, eylül, teşrinievvel, teşrinisani, kâanunievvel, kânunisani ve şubat aylarından oluşuyordu.
19. yüzyılın ikinci yarısına kadar mali tarihin yanına Hicri tarihin de konması kural olarak belirlendi. Ancak Ay yılını (354 gün) temel alan Hicri takvimle mali takvim arasında 11 günlük fark, bu iki takvimin birlikte kullanılmasında çeşitli tarihleme sorunlarına yol açtı. Bu nedenle 1870’te bu uygulamaya son verildi.
Mali 8 Şubat 1332 (21 Şubat 1916) tarihli Muamelat-ı Devlette Takvim-i Garbinin Kabulu Hakkında Kanun’la mali 16 Şubat 1332, 1 Mart 1333 (1 Mart 1917) kabul edildi. Böylece Gregoryen takvime (Miladi Takvim) göre 13 gün geriden gelen mali takvimin bu sorunu da giderildi.
Ne Zaman Yürürlükten Kaldırıldı?
Cumhuriyet’in ilanından sonra 648 sayılı yasayla mali 26 Kânunıevvel 1341’de (26 Aralık 1925) Miladi takvimin kabul edilmesi ve 1 Ocak 1926’da yürürlüğe girmesiyle mali takvim, bütçe dışında bütün resmi işlemlerden kaldırılsa da mali yılbaşı 1 Mart olarak kaldı.
Bu uygulamaya 1982’de son verildi ve mali yılbaşının 1983’ten başlayarak 1 Ocak olması kabul edildi. Bundan dolayı da 1982 bütçesi 10 aylık bağlandı.